Het is belangrijk dat er voldoende rekening wordt gehouden met de gevolgen van een detentie van een ouder voor het kind. De beslissingen in het strafproces moeten ook in het belang van het kind worden genomen. Dit is belangrijk omdat kinderen al vanaf de arrestatie van een ouder te maken krijgen met de gevolgen en hierdoor extra kwetsbaar zijn voor sociale isolatie, stigmatisering en schaamte. Children of Prisoners Europe heeft een toolkit gemaakt als hulpmiddel voor rechters, officieren van justitie en de advocatuur ter motivatie en bewustwording. In deze toolkit staan handvatten om toe te werken naar ‘kindvriendelijke justitie’.
Er wordt teruggegrepen op de Zuid-Afrikaanse zaak S tegen M uit 2007. Een alleenstaande moeder van drie kinderen werd veroordeeld met een gevangenisstraf van maximaal vier jaar wegens meerdere fraudefeiten. Rechter Albie Sachs van het constitutionele hof vernietigde dit vonnis op grond van het feit dat er onvoldoende rekening was gehouden met de rol van de moeder als primaire verzorger voor de kinderen. Hierdoor werden de kinderen niet beschouwd als overige belangen of de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, maar werden de rechten van deze kinderen op zichzelf centraal gesteld.
In de toolkit worden ook richtlijnen aangereikt voor een effectief dialoog met rechters over relevante onderwerpen die kinderen van gedetineerde ouders treffen. Zo is het belangrijk om te begrijpen wat zij kunnen of moeten doen wanneer zij hun oordeel moeten geven over de strafmaat van een ouder. Wat zijn de belangen en wat zijn de uitdagingen binnen de bevoegdheden van rechters? Ten tweede is het goed om er niet standaard vanuit te gaan dat zij bekend zijn met de gevolgen van de veroordelingen op kinderen. Het is daarom goed om de juiste informatiebronnen te kunnen bieden voor meer informatie en context rond dit belangrijke onderwerp.
Tot slot wordt het belang van een ‘Best Interests of the Child Assessment’ benoemd. Dit is een formeel rapport waarin de omstandigheden van de kinderen van een verdachte grondig worden geëvalueerd met het oog op een mogelijke gevangenisstraf van de verdachte. Hierin kan worden vastgesteld of de verdachte een primaire verzorger is, en welke gevolgen dit met zich meebrengt voor het kind als hij/zij gedetineerd raakt. Idealiter
Benieuwd? De toolkit is te downloaden op de website van Children of Prisoners Europe. De toolkit is beschikbaar in zes talen.
